Overleven in een digitale maatschappij

Buurtwerk ’t Lampeke vzw is een buurtwerking in Leuven die al meer dan vijftig jaar strijdt tegen armoede, kansarmoede en sociale uitsluiting. De organisatie doet dat op verschillende locaties in Leuven met een dagopvang voor baby’s peuters en hun ouders, een gezinswerking met jonge ouders, een kinderwerking (Fabota) en jongerenwerking (Den Tube), én met een buurthuis voor volwassenen en gezinnen.

 

 

De vzw bestrijdt (kans)armoede op drie manieren. ‘Enerzijds is er een brede basiswerking: buurtmaaltijden, een tweedehandswinkel, speelpleinwerking, huiswerkbegeleiding, groepsactiviteiten zoals naar het theater gaan… Daarnaast versterken we via projectwerking de talenten van de mensen. En tot slot proberen we te wegen op het beleid om structurele verandering teweeg te brengen’, licht Karin Nelissen, algemeen coördinator van de organisatie toe. ‘Dat doen we op lokaal en Vlaams niveau, maar ook bv. op scholen, met onder andere ervaringsgetuigenissen, studiedagen. We creëren ook regelmatig inspirerend materiaal zoals documentaires, boeken… om zo tot maatschappelijke verandering te komen.’


‘We streven naar een sociale mix: arm en rijk moeten elkaar beter leren kennen en samen dingen doen. Zo ontstaat er verbindingen tussen mensen én kansen om vooroordelen weg te werken.’ 



Ondersteuning in studie, werk en leven

In 2020 diende buurtwerk ’t Lampeke een dossier in bij de Koning Boudewijnstichting om laptops te krijgen. ‘We hebben in ons dossier gefocust op jongeren en de ondersteuning die we hen bieden in hun studies, werk en leven.’ 


‘We zagen dat heel wat jongeren en kinderen hun schoolwerk maken op hun smartphone. Dat is natuurlijk niet handig of efficiënt’, zegt Karin. ‘Voor ongeveer alles wat je vandaag wil doen heb je internet nodig. Extra laptops kunnen daarbij een wezenlijk verschil maken voor onze jongeren.’  


‘We krijgen af en toe wel eens oude laptops van mensen, maar die zijn vaak van slechte kwaliteit, met verouderde programma’s. Daar komen we niet ver mee’, gaat Karin verder. ‘Van Digital for Youth kregen we degelijke, performante laptops. Die helpen onze jongeren echt om schoolwerk te maken, om te solliciteren, om deel te nemen aan de digitale maatschappij.’




IT gaan studeren

Voor een groep jongeren organiseert de werking wekelijkse studiebegeleiding. Daar komen deze laptops natuurlijk goed van pas. ‘Er zijn heel wat scholen die hun leerlingen een laptop in bruikleen geven, maar dat is vaak gekoppeld aan bepaalde voorwaarden of een hoge waarborg, waardoor sommige leerlingen uit de boot vallen’, zegt Karin. ‘Die jongeren hebben wij in alle vertrouwen een laptop geschonken.’

 

Dat de schenking van Digital for Youth een wezenlijk verschil maakt voor de jongeren, bewijzen de verhalen van de jongeren die door  buurtwerk ’t Lampeke geholpen worden. ‘De laptops en de ondersteuning hebben voor hen deuren geopend’, zegt Karin. ‘We hebben zelfs jongeren die IT zijn gaan studeren. Ik zeg niet dat dit volledig te danken is aan de laptops, maar ze hebben zeker een belangrijke rol gespeeld. Zonder de laptops was de kans veel kleiner dat ze gekozen hadden voor die studie, terwijl veel jongeren toch net dromen van een job in IT.’ 

Geen eenmalige oplossing

De digitalisering van onze maatschappij zet zich snel voort. Daardoor blijft de nood aan computers groot. ‘Het is niet iets wat je eenmalig oplost’, aldus Karin. ‘Het is duidelijk dat we nieuwe laptops nodig blijven hebben voor onze mensen. En we zullen dossiers indienen telkens die nood er is, want we hebben vanuit de eigen organisatie niet het geld om laptops te kopen.’


‘We leveren maatschappelijk relevant werk en worden daar al 50 jaar voor erkend, maar we zijn sowieso afhankelijk van subsidies. En subsidies hangen af van beleidsmakers, van politiek, van decreten die op dit moment in de weegschaal liggen. Dan is het afwachten wat onze naam en onze rijke geschiedenis  betekenen voor de beslissingen die genomen zullen worden..’


Het duurzame verhaal van (meer dan 50 jaar) buurtwerk ‘t Lampeke is waardevol. Het toont aan hoe belangrijk het is dat de overheid sterk investeert in dit soort werkingen. In plaats van het verminderen van de subsidiemogelijkheden, zou er net meer geïnvesteerd moeten worden. Het is tegelijk overduidelijk dat de overheid in de toekomst nog meer moet inzetten op mensen die digitaal uit de boot vallen. Dit kan ook gebeuren in een samenwerking tussen overheid en de bedrijfswereld.

 
 
 

Mentale ruimte

Karin geeft dus terecht aan dat er op het vlak van digitalisering nog veel werk aan de winkel is. ‘Het probleem zal kleiner worden omdat steeds meer jonge mensen hiermee opgroeien. Maar het blijft duur en er zijn altijd jongeren en ouders die helemaal in de knoop liggen met de digitale maatschappij. Ook oudere mensen hebben zonder twijfel nood aan het ontwikkelen van digitale vaardigheden.’ 

 

Dat gaat volgens Karin niet alleen over middelen, maar ook over mentale ruimte. ‘Dat is iets wat mensen in armoede eenvoudigweg niet of te weinig hebben. Er komen in onze werking mensen die nadenken over wat ze met een halve euro gaan doen, omdat ze weten dat ze op het einde van de week geen geld meer over hebben om eten te kopen voor hun kinderen. Deze mensen gaan in overlevingsmodus: ze leven van dag tot dag en kunnen aan niets anders denken. Die mensen moet je niet komen vertellen dat ze aan hun digitale vaardigheden moeten werken. Dat kan er simpelweg niet bij.’